1- استادیار گروه مدیریت بحران دانشکده پدافند غیرعامل دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران 2- استادیار گروه مدیریت بحران دانشکده پدافند غیرعامل دانشگاه صنعتی مالک اشتر ، تهران، ایران 3- دانشجوی دکتری مدیریت بحران دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران
چکیده: (591 مشاهده)
زمینه و هدف:تخلیهاضطراری ازنخستینمراحلمدیریتبحرانبهشمارمیرودکهباید درکمترینزمانممکنانجامشود ومیتواندتأثیربهسزاییدرکاهش مرگ و میرناشیازوقوعمخاطرهداشتهباشد. لذا هدف این مقاله، ارزیابی زمان تخلیه اضطراری فرودگاه مهرآباد در شرایط اضطراری از طریق شبیه‌سازی استراتژی‌های تخلیه اضطراری جمعیت می‌باشد. روش:روشپژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی، از نظر حل مسأله، ترکیبی و نوع نتایج، تبیینی می‌باشد. جمع‌آوری اطلاعات میدانی و اسنادی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل 53 نفر از متخصصان، هیأت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی میباشند. از نمونهگیریتصادفیوازفرمولکوکران استفادهشده است. بعد از انجام مصاحبه و تکمیل پرسشنامه، 8 سناریو با حداکثر دو عامل ناسازگار از نرم افزار ویزاردحاصل شده است و از این 8 سناریو، سناریوی پنجم به دلیل اینکه عامل بحرانی در آن بیشتر تعریف شده است، شبیه‌سازی شده است. سپس شبیه‌سازی عامل بنیان (انی لاجیک) در سناریوی پنجم در دو حالت الفو ب انجام شده است. یافته‌ها:سناریو پنجم با ارزش سازگاری 1- و عدد توصیفی 1 و تأثیر کلی 60 و وجود حالت بحرانی بیشتر در بررسی وضعیتعواملبهتفکیکهرسناریو،نسبت به سناریو‌های دیگر در شرایط بحرانی‌تری قرار دارد، زیرا خود اتاق بازرسی دارای گیت است که از سرعت خروج افراد میکاهد و زمان مورد نیاز خروج افراد را افزایش میدهد. زمان کل تخلیه در سناریوی پنجم، 84 دقیقه و زمان شبیه‌سازی7.93 دقیقه می‌باشد. در حالت الف، 3600 نفر در 98 دقیقه محل را ترک می‌کنند و در حالت ب نیز، همین تعداد نفر در 105 دقیقه محل را ترک می‌نمایند. نتیجه گیری :سناریوی پنجم در بین سناریوها در شرایط بحرانی‌تری قرار دارد. در حالت ب زمان نسبت به حالت الف افزایش یافته است. در واقع،افزایش زمان در حالتببه این دلیل است که فقط موانع مسیر برداشته شده و درب اضافه نشده است.از این رو می‌توان نتیجه گرفت که تنها رفع موانع، روش کارآمدی برای کاهش زمان نمی‌باشد و باید درب اضطراری نیز به مدل اضافه شود. همچنین با توجه به سناریوی پنجم، تاب‌آوری سالن شماره 2 فرودگاه در شرایط اضطراری مناسب نمی‌باشد. در سناریوی پنجم و به تبع آن مدل‌های الف و ب، تراکم در نظر گرفته شده 2000 نفر (تراکم معمول روزانه فرودگاه) می‌باشد، که با ایجاد بحران و مسدود شدن مسیرها، گره‌های جمعیتی در مدل مشاهده می‌گردد و صرفاً زمانی که تعداد افراد از 1000 نفر بیشتر نباشد را میتواند به طور ایمن تخلیه نماید.برخلاف پژوهش‌های پیشین -که نگاهی تک بُعدی به موضوع تخلیه اضطراری داشته‌اند، این مقاله رویکردی ترکیبی دارد و این از مزایای این تحقیق نسبت به تحقیقات گذشته است که از تکنیک تصمیم‌گیری آثار متقابل برای شناسایی سناریوها و متغیرهای وزن‌دار در کنار تکنیک شبیه‌سازی بهره برده است و به مسأله پرداخته است.
Nekooie M A, Jafari P, Hamedi M. Evaluation model for emergency evacuation time of population in crowded places. Disaster Prev. Manag. Know. 2023; 12 (4) : 5 URL: http://dpmk.ir/article-1-552-fa.html
نکویی محمد علی، جعفری پرویز، حامدی محدثه. مدل ارزیابی زمان تخلیه اضطراری جمعیت در اماکن پر ازدحام. دانش پیشگیری و مدیریت بحران. 1401; 12 (4) :455-470
