آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
دوره 15، شماره 1 - ( بهار 1404 )
جلد 15 شماره 1 صفحات 49-30 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ehrambaf Shooshtar A, Samouei P, Messi Bidgoli M. Evaluation and Prioritization of Nodes in Urban Critical Infrastructures for Increasing Resilience Against Disasters Using the DEMATEL Approach. Disaster Prev. Manag. Know. 2025; 15 (1) :30-49
URL: http://dpmk.ir/article-1-709-fa.html
URL: http://dpmk.ir/article-1-709-fa.html
احرامباف شوشتر آذر، سموئی پروانه، مسی بیدگلی معصومه. ارزیابی و اولویت‌بندی گره‌های حیاتی در شبکه‌های زیرساخت شهری باهدف افزایش تاب‌آوری در برابر بحران. دانش پیشگیری و مدیریت بحران. 1404; 15 (1) :30-49
1- گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
2- گروه مهندسی صنایع دانشکده فنی و مهندسی گلپایگان، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران.
2- گروه مهندسی صنایع دانشکده فنی و مهندسی گلپایگان، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران.
چکیده: (1189 مشاهده)
زمینه و هدف پیشینه و هدف زیرساخت‌های حیاتی، شامل آب، برق و فاضلاب، وابستگی زیادی به یکدیگر دارند. اختلال در یکی از این سیستم‌ها می‌تواند تأثیر آبشاری بر سایر سیستم‌ها داشته باشد و کل سیستم را مختل کند. در این تحقیق، برای افزایش تاب‌آوری این زیرساخت‌ها در برابر بلایا، هدف ما مدل‌سازی وابستگی‌های متقابل بین آن و اولویت‌بندی گره‌های حیاتی بود.
روش براساس داده‌های شبکه شهری سیوکس فالز در داکوتای جنوبی که در یک مطالعه قبلی گزارش شده است و با در نظر گرفتن زیرساخت‌های حیاتی آن، از روش DEMATEL و روش ارزیابی ریشه (RAM) برای شناسایی نقاط بحرانی این شبکه‌ها جهت تقویت آن‌ها استفاده شد. شبکه موردمطالعه ۲۱ گره داشت و 5 معیار اصلی ظرفیت گره، گره تأمین، گره انتقال، ارتباط با سایر شبکه‌ها (مانند ارتباطات) و هزینه تعمیر و 3 زیرمعیار سیستم‌های برق، آب و فاضلاب وجود داشت. برای اولویت‌بندی گره‌ها، ابتدا وزن هر معیار با استفاده از روش DEMATEL به دست آورده شدند. سپس، با استفاده از RAM، گره‌های حیاتی را که نیاز به تقویت زیرساخت‌های حیاتی وابسته به هم در مرحله قبل از فاجعه داشتند، اولویت‌بندی شدند.
یافته ها با استفاده از روش DEMATEL، نتایج نشان داد که معیار ظرفیت گره، مهم‌ترین معیار در تصمیم‌گیری است. همچنین در بیشتر موارد، زیرمعیار برق بیشترین وزن محلی را داشت. با استفاده از RAM، گره‌های بحرانی شناسایی‌شده، گره‌های شماره ۵، ۶، ۱۳ و ۱۵ بودند. این گره‌ها معمولاً گره‌های انتقال یا تأسیسات اصلی هستند. پارامترهایی مانند ظرفیت، زمان تعمیر و هزینه تقویت، نقش مهمی در تعیین اهمیت گره‌ها دارند.
نتیجه گیری ظرفیت گره، به‌عنوان تأثیرگذارترین عامل، نقش کلیدی در مدیریت و بهبود زیرساخت‌های حیاتی شهری دارد. نقاط بحرانی شناسایی‌شده به توجه بیشتری نیاز دارند. تقویت این گره‌ها می‌تواند تاب‌آوری و عملکرد زیرساخت‌های حیاتی شهری را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد. همچنین، باید به وابستگی‌های متقابل بین زیرساخت‌های حیاتی توجه ویژه‌ای شود و اقدامات لازم برای کاهش وابستگی متقابل انجام شود.
روش براساس داده‌های شبکه شهری سیوکس فالز در داکوتای جنوبی که در یک مطالعه قبلی گزارش شده است و با در نظر گرفتن زیرساخت‌های حیاتی آن، از روش DEMATEL و روش ارزیابی ریشه (RAM) برای شناسایی نقاط بحرانی این شبکه‌ها جهت تقویت آن‌ها استفاده شد. شبکه موردمطالعه ۲۱ گره داشت و 5 معیار اصلی ظرفیت گره، گره تأمین، گره انتقال، ارتباط با سایر شبکه‌ها (مانند ارتباطات) و هزینه تعمیر و 3 زیرمعیار سیستم‌های برق، آب و فاضلاب وجود داشت. برای اولویت‌بندی گره‌ها، ابتدا وزن هر معیار با استفاده از روش DEMATEL به دست آورده شدند. سپس، با استفاده از RAM، گره‌های حیاتی را که نیاز به تقویت زیرساخت‌های حیاتی وابسته به هم در مرحله قبل از فاجعه داشتند، اولویت‌بندی شدند.
یافته ها با استفاده از روش DEMATEL، نتایج نشان داد که معیار ظرفیت گره، مهم‌ترین معیار در تصمیم‌گیری است. همچنین در بیشتر موارد، زیرمعیار برق بیشترین وزن محلی را داشت. با استفاده از RAM، گره‌های بحرانی شناسایی‌شده، گره‌های شماره ۵، ۶، ۱۳ و ۱۵ بودند. این گره‌ها معمولاً گره‌های انتقال یا تأسیسات اصلی هستند. پارامترهایی مانند ظرفیت، زمان تعمیر و هزینه تقویت، نقش مهمی در تعیین اهمیت گره‌ها دارند.
نتیجه گیری ظرفیت گره، به‌عنوان تأثیرگذارترین عامل، نقش کلیدی در مدیریت و بهبود زیرساخت‌های حیاتی شهری دارد. نقاط بحرانی شناسایی‌شده به توجه بیشتری نیاز دارند. تقویت این گره‌ها می‌تواند تاب‌آوری و عملکرد زیرساخت‌های حیاتی شهری را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد. همچنین، باید به وابستگی‌های متقابل بین زیرساخت‌های حیاتی توجه ویژه‌ای شود و اقدامات لازم برای کاهش وابستگی متقابل انجام شود.
واژه‌های کلیدی: زیرساخت‌های شهری وابسته به یکدیگر، مدیریت بحران، تقویت شبکه، تاب‌آوری، اولویت‌بندی، گره‌های حیاتی
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1403/5/24 | پذیرش: 1403/7/23 | انتشار الکترونیک: 1404/1/10
دریافت: 1403/5/24 | پذیرش: 1403/7/23 | انتشار الکترونیک: 1404/1/10
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
