زمینه و هدف: رسانهها در مهار و مدیریت بحران نقش قابلتوجهی دارند. رسانههای اجتماعی باوجود نوین بودن و عمر اندکشان نسبت به رسانههای جمعی؛ جایگاه مهمی در مدیریت بحرانها ازجمله بحرانهای طبیعی پیدا کردهاند. حضور پررنگ و گسترده این رسانهها در ایران، موج فزاینده کاربرانشان در شهر تهران و همچنین نقش چشمگیر آنها در مدیریت بحران علتی شد تا در مقاله حاضر اقدام به شناسایی کارکرد رسانههای اجتماعی در مدیریت بحران زلزله احتمالی شهر تهران نماییم.
روش: روش انجام پژوهش، نظریه مبنایی و جامعه مورد بررسی مدیران و خبرگان دو حوزه بحران و رسانههای اجتماعی بوده و ده نفر از این جامعه به روش نمونهگیری نظری انتخاب شدند. جمعآوری دادهها به روش مصاحبه عمیق و ابزار تحلیل کدگذاری کیفی در سه مرحله باز، محوری و نظری بوده است.
یافته: در این تحقیق سه دسته یافته کلی مربوط به نقش رسانههای اجتماعی در مدیریت زلزله احتمالی شهر تهران شناسایی شد. اولین دسته، کارکردهای رسانههای اجتماعی در بحران است، که شامل 5 کارکرد «آموزش و آگاهیبخشی»، «اطلاعیابی و اطلاعرسانی»، «هدایت و رهبری»، «همبستگی و انسجامبخشی» و «رصد و پایش اطلاعات» است. پسازآن الزامات مدیریتی در بهکارگیری رسانههای اجتماعی در بحران احصا شد که شامل 5 الزام کلیدی «بهبود زیرساختهای ارتباطی»، «برنامهریزی هدفمند»، «اعتمادسازی»، «نیازیابی، نیازسنجی و پاسخگویی»، «امداد و نجات» بود. در آخر نیز چالشهای مدیریتی و رسانههای اجتماعی در زمینه استفاده از این رسانهها تحت عنوان چالش ساختاری حاکمیت، چالش امنیت، چالش مدیریت فضا و کنترل افکار عمومی و چالش گمنامی کاربران تعیین و مدل پارادایمی تحقیق ترسیم شد.
نتایج: بر اساس یافتههای این مقاله چالشهای مدیریتی در سطح کلان کشوری، بسترهای ارتباطی و شرایط فعلی رسانههای اجتماعی در ایران، استفاده وسیع از رسانههای اجتماعی در مدیریت بحران زلزله احتمالی شهر تهران در شرایط کنونی در ابعاد وسیع با دشواریهای جدی مواجهه است.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |