TY - JOUR JF - dpmk JO - Disaster Prev. Manag. Know. VL - 10 IS - 4 PY - 2021 Y1 - 2021/1/01 TI - Vulnerability Zoning of Tehran in Natural Disasters with respect of Population Groups TT - پهنه بندی آسیب پذیری شهر تهران در بحران های طبیعی از منظر گروه های جمعیتی N2 - زمینه و هدف: گروه های جمعیتی، آسیب پذیری یکسانی در برابر بحران های طبیعی ندارند و زنان، کودکان و سالمندان از آسیب‌پذیری بیشتری نسبت به سایر گروه های جمعیتی برخوردارند. عامل جنسیت می تواند آسیب پذیری ها را تحت تاثیر قرار دهد به طوری که تجربیات بحران های گذشته نشان داده است که زنان و دختران در برابر مردان و پسران از آسیب پذیری بیشتری برخوردارند. از طرف دیگر، زنان و دختران همچنین می توانند در صورت توانمندسازی، ظرفیت اجتماع را در مواجهه با بحران های طبیعی ارتقاء دهند. وضعیت تأهل افراد مانند مجرد، متاهل، بیوه و مطلقه بودن نیز در میزان آسیب پذیری افراد تاثیرگذار است. بنابراین، بررسی وضعیت گروه های جمعیتی آسیب پذیر به منظور برنامه ریزی مناسب جهت پیشگیری یا کاهش خطرپذیری بسیار حیاتی است و امروزه دیدگاه جنسیت یکی از شیوه های هوشمندانه در مدیریت و کاهش خطرپذیری محسوب می گردد. هدف از این پژوهش، پهنه بندی آسیب‌پذیری شهر در بحران های طبیعی از منظر گروه های جمعیتی است. برای این منظور اطلاعات تفکیک شده جنسیتی در گروه های جمعیتی آسیب پذیر شامل کودکان (به تفکیک دختران و پسران)، زنان و مردان (با توجه به وضعیت تاهل آنها)، و همچنین سالمندان (به تفکیک سالمندان زن و سالمندان مرد) در نظر گرفته می شود. روش: در این پژوهش، با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله‌ مراتبی مناطق آسیب پذیر شهر تعیین و اولویت بندی بر این اساس صورت گرفت. روش پیشنهادی شامل ساخت یک ساختار سلسله مراتبی از معیارها و زیرمعیارها، تهیه نقشه های آسیب پذیری براساس هر زیرمعیار، تولید ماتریس مقایسه ی دودویی، محاسبه ضریب اهمیت معیارها و زیرمعیارها، محاسبه‌ی نرخ ناسازگاری و محاسبه‌ی میزان آسیب پذیری هر منطقه است. بدین ترتیب مناطق اولویت دار شهری برای توانمندسازی و ظرفیت سازی شناسایی می شود. یافته ها: شهر تهران از شهرهای آسیب پذیر در برابر بحران های طبیعی است و وضعیت گروه های جمعیتی سبب افزایش میزان آسیب پذیری آن شده است. در این پژوهش، با توجه به گروه های جمعیتی آسیب پذیر با تفکیک جنسیتی در مناطق 22 گانه ی شهر تهران، مناطق آسیب پذیر شهر تعیین شدند و اولویت بندی بر این اساس صورت گرفت. نتیجه گیری: نتایج حاکی از این است که مناطق 4، 5، 15 و 20 از مناطق اولویت دار می باشند که لازم است ظرفیت سازی برای توانمندسازی گروه های آسیب پذیر جمعیتی آنها صورت گیرد. SP - 362 EP - 351 AU - Dehghan Farouji, Fatemeh AU - Bahramian, Zahra AD - School of Surveying and Geospatial Engineering, College of Engineering, University of Tehran, Tehran, Iran KW - Vulnerability Assessment KW - Vulnerable Population Groups KW - Gender Perspective KW - Analytical Hierarchy Process KW - Tehran City. UR - http://dpmk.ir/article-1-368-fa.html ER -