آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
دوره 15، شماره 2 - ( تابستان 1404 )
جلد 15 شماره 2 صفحات 265-242 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khodabandehlou E A, Hemmasi A H, Lahijanian A, Hassani A H, Mohammadi A. Analyzing the Physical and Infrastructural Resilience to Fire Accidents in District 20 of Tehran, Iran, Based on the Geographic Information System. Disaster Prev. Manag. Know. 2025; 15 (2) :242-265
URL: http://dpmk.ir/article-1-739-fa.html
URL: http://dpmk.ir/article-1-739-fa.html
خدابنده لو اسلام‌علی، حمصی امیر هومن، لاهیجانیان اکرم‌الملوک، حسنی امیرحسام، محمدی علی. ارزیابی تاب‌آوری کالبدی و زیرساختی محدوده عملیاتی ایستگاه‌های آتش‌نشانی منطقه 20 شهر تهران با استفاده از سامانه GIS. دانش پیشگیری و مدیریت بحران. 1404; 15 (2) :242-265
1- گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2- گروه مهندسی صنعت و انرژی، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2- گروه مهندسی صنعت و انرژی، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
چکیده: (630 مشاهده)
زمینه و هدف هدف از پژوهش حاضر، تحلیل وضعیت تاب‌آوری کالبدی و زیرساختی در برابر حوادث و آتش‌سوزی در منطقه 20شهر تهران بر اساس سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) است.
روش ابتدا معیارهای ارزیابی تاب‌آوری کالبدی و زیرساختی گرد‌آوری شد. سپس، پرسش‌نامه‌های محقق‌ساخته توسط 15 نفر از کارشناسان سازمان آتش‌نشانی تهران تکمیل شد تا اهمیت این معیارها مشخص شود. وزن این عوامل با استفاده از نرم‌افزار Expert نسخه 11 محاسبه شد. با لایه‌بندی معیارها با استفاده از وزن‌های به‌دست‌آمده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در محیط نرم‌افزار Arc GIS نسخه 10.6و روی هم قرار دادن لایه‌ها، نقشه نهایی تاب‌آوری منطقه 20 تهیه شد.
یافته‌ها برای ارزیابی تاب‌آوری سه معیار اصلی، هفت زیرمعیار و 21 شاخص مورد تحلیل قرار گرفت. براساس خروجی نرم‌افزار، معیارهای اصلی به‌ترتیب تاب‌آوری زیرساختی با وزن 0/731، تاب‌آوری کالبدی با وزن 0/188 و تاب‌آوری زیست‌محیطی با وزن 0/081 اولویت‌بندی شدند. بررسی 3 معیار 7 زیرمعیار و 21 شاخص مکانی برای ارزیابی تاب‌آوری مکانی در منطقه 20، حاکی از آن است که براساس ضریب اهمیت، اولویت‌بندی معیارهای تاب‌آوری به‌ترتیب تاب‌آوری زیرساختی با وزن 0/731، تاب‌آوری کالبدی با وزن 0/58 و تاب‌آوری زیست‌محیطی 0/081 تعیین گردید. براساس نقشه پهنه‌بندی تاب‌آوری در زمینه ایمنی، بهداشت و محیط زیست مشخص شد 3/3 درصد از مساحت (729718 مترمربع) تاب‌آوری کم، 38/35 درصد (7802578 مترمربع) تاب‌آوری متوسط، 29/54 درصد (6513646) مترمربع) تاب‌آوری زیاد، 30/1 درصد (6639824 مترمربع) تاب‌آوری خیلی زیاد و 1/65 درصد (364196 مترمربع) تاب‌آوری بسیار بالا دارد.
نتیجه گیری براساس نتایج، منطقه 20 تهران ازنظر تاب‌آوری کالبدی و زیرساختی در برابر آتش‌سوزی و حوادث از وضعیت مناسبی برخوردار است.
روش ابتدا معیارهای ارزیابی تاب‌آوری کالبدی و زیرساختی گرد‌آوری شد. سپس، پرسش‌نامه‌های محقق‌ساخته توسط 15 نفر از کارشناسان سازمان آتش‌نشانی تهران تکمیل شد تا اهمیت این معیارها مشخص شود. وزن این عوامل با استفاده از نرم‌افزار Expert نسخه 11 محاسبه شد. با لایه‌بندی معیارها با استفاده از وزن‌های به‌دست‌آمده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در محیط نرم‌افزار Arc GIS نسخه 10.6و روی هم قرار دادن لایه‌ها، نقشه نهایی تاب‌آوری منطقه 20 تهیه شد.
یافته‌ها برای ارزیابی تاب‌آوری سه معیار اصلی، هفت زیرمعیار و 21 شاخص مورد تحلیل قرار گرفت. براساس خروجی نرم‌افزار، معیارهای اصلی به‌ترتیب تاب‌آوری زیرساختی با وزن 0/731، تاب‌آوری کالبدی با وزن 0/188 و تاب‌آوری زیست‌محیطی با وزن 0/081 اولویت‌بندی شدند. بررسی 3 معیار 7 زیرمعیار و 21 شاخص مکانی برای ارزیابی تاب‌آوری مکانی در منطقه 20، حاکی از آن است که براساس ضریب اهمیت، اولویت‌بندی معیارهای تاب‌آوری به‌ترتیب تاب‌آوری زیرساختی با وزن 0/731، تاب‌آوری کالبدی با وزن 0/58 و تاب‌آوری زیست‌محیطی 0/081 تعیین گردید. براساس نقشه پهنه‌بندی تاب‌آوری در زمینه ایمنی، بهداشت و محیط زیست مشخص شد 3/3 درصد از مساحت (729718 مترمربع) تاب‌آوری کم، 38/35 درصد (7802578 مترمربع) تاب‌آوری متوسط، 29/54 درصد (6513646) مترمربع) تاب‌آوری زیاد، 30/1 درصد (6639824 مترمربع) تاب‌آوری خیلی زیاد و 1/65 درصد (364196 مترمربع) تاب‌آوری بسیار بالا دارد.
نتیجه گیری براساس نتایج، منطقه 20 تهران ازنظر تاب‌آوری کالبدی و زیرساختی در برابر آتش‌سوزی و حوادث از وضعیت مناسبی برخوردار است.
واژه‌های کلیدی: تاب‌آوری کالبدی، تاب‌آوری زیرساختی، سامانه اطلاعات جغرافیایی، آتش‌نشانی تهران، منطقه 20 شهر تهران
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1403/10/9 | پذیرش: 1403/12/25 | انتشار الکترونیک: 1404/6/28
دریافت: 1403/10/9 | پذیرش: 1403/12/25 | انتشار الکترونیک: 1404/6/28
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
