Jamali H, Kabiri Naeini M, Elahi Z. A Two-echelon Model of Location-routing Problem for Optimizing Relief Operations in Natural Disasters. Disaster Prev. Manag. Know. 2025; 15 (2) :202-229
URL:
http://dpmk.ir/article-1-735-fa.html
جمالی حسین، کبیری نائینی مهدی، الهی زینب. مدلسازی و تحلیل دو سطحی مکانیابی ـ مسیریابی برای بهینهسازی امدادرسانی در بلایای طبیعی. دانش پیشگیری و مدیریت بحران. 1404; 15 (2) :202-229
URL: http://dpmk.ir/article-1-735-fa.html
1- گروه مهندسی صنایع، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
2- گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.
چکیده: (642 مشاهده)
مقدمه و هدف مسئله مکانیابی-مسیریابی در شرایط بحران، ازجمله چالشهای اساسی در مدیریت امدادرسانی به مناطق حادثه دیده است. یکی از مهمترین محدودیتها در این زمینه، پوششدهی مؤثر پایگاههای امدادی و توانایی امدادرسانی به موقع به مناطق آسیبدیده است. در این مقاله، یک مدل دو سطحی برای مسئله مکانیابی-مسیریابی توسعه داده شده است که در آن هر پایگاه امدادی تنها میتواند خدمات را در شعاع پوششدهی مشخصی ارائه دهد. هدف، تعیین مکانهای بهینه برای پایگاههای امدادی و مسیریابی تیمهای امدادی برای به حداقل رساندن زمان و هزینه امداد در هر دو سطح بهطور همزمان است.
روش در این تحقیق مسئله تور پوششی با مسئله مکانیابی-مسیریابی دو سطحی ترکیب شد تا مدلی به نام «مسأله مکانیابی- مسیریابی تور پوششدهنده امداد دو سطحی» پیشنهاد گردد. برای حل این مسئله مکانیابی-مسیریابی در مقیاس بزرگ، الگوریتم فراابتکاری ژنتیک توسعه داده شده و مورد استفاده قرار گرفت. برای اعتبارسنجی مدل پیشنهادی، پنج مسئله در مقیاس کوچک بهطور دقیق توسط نرم افزار GAMS حل شد و راهحلهای بهدستآمده از الگوریتم فراابتکاری ژنتیک پیشنهادی با راهحلهای دقیق بهدستآمده از نرمافزار GAMS مقایسه شد. همچنین، یک تحلیل حساسیت از مسئله تور پوششی برای تعیین شرایط لازم برای استفاده از تور پوششی و روشهای دو سطحی برای مسائل امدادی انجام شد.
یافتهها نتایج بهدستآمده نشان میدهند الگوریتم فراابتکاری پیشنهادی کارا و همگرا به جواب بهینه است. همچنین این مقاله به تحلیل حساسیت مسئله تور پوششی میپردازد که نتایج بررسی، شرایط الزام استفاده از مدل تور پوششی و روشهای دوسطحی برای مسائل امدادرسانی را معین میکند و مشخص میشود که روشهای دوسطحی به مراتب نتایج بهتری نسبت به روشهای تکسطحی ارائه میدهند. همچنین، مقایسه حل غیرهمزمانی تورها در دو سطح با مدل پیشنهادی نشاندهنده ضرورت استفاده از مدل پیشنهادی است.
نتیجهگیری این تحقیق میتواند بهعنوان یک ابزار مؤثر برای بهبود فرآیندهای امدادرسانی و تقویت زیرساختهای مدیریت بحران در برابر بلایای طبیعی مورد استفاده قرار گیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1403/9/26 | پذیرش: 1404/2/15 | انتشار الکترونیک: 1404/6/28