زمینه و هدف ایران کشوری حادثه‌خیز ازنظر بلایای طبیعی ازجمله سیلاب است. شناسایی نواحی در معرض خطر سیلاب برای اتخاذ تصمیمات بهینه در مدیریت این پدیده ضروری است. هدف این پژوهش، تعیین مکان نواحی دارای خطر سیلاب در حوضه آبخیز لواسانات با استفاده از مدل منطق فازی است.
روش در این تحقیق، مهم‌ترین عوامل مؤثر بر وقوع سیلاب شامل بارش، شیب زمین، کاربری اراضی، فاصله از آبراهه‌ها، ارتفاع و لیتولوژی برای پهنه‌بندی خطر سیلاب مورد بررسی قرار گرفت. این داده‌ها براساس نظر ۳۰ نفر از متخصصان جغرافیا، منابع طبیعی و مهندسی عمران، طبقه‌بندی و وزن‌دهی شدند. پرسش‌نامه‌ای تهیه و در اختیار آنان قرار گرفت تا هر عامل را در بازه (۰ تا ۱) وزن‌دهی کنند. سپس با بهره‌گیری از مدل منطق فازی، نقشه‌های پهنه‌بندی خطر سیلاب در نرم‌افزار ArcGIS تهیه شد. برای رفع محدودیت‌های مدل‌های ضرب و جمع فازی، از اپراتور گامای فازی با مقدار 0/9 استفاده شد. در نقشه‌های نهایی، منطقه موردمطالعه ازنظر خطر سیلاب به پنج پهنه شامل خطر بسیار زیاد، زیاد، متوسط، کم و بدون خطر (ایمن) تقسیم شد.
یافته ها نتایج نشان داد پهنه با خطر بسیار زیاد 11/8 درصد، پهنه با خطر زیاد 11/3 درصد، پهنه با خطر متوسط 26/7 درصد، پهنه با خطر کم 30/2 درصد، و پهنه بدون خطر ۲۰ درصد از مساحت منطقه را پوشش می‌دهند.
نتیجه گیری بیش از ۲۳ درصد از منطقه موردمطالعه در پهنه‌های دارای خطر زیاد و بسیار زیاد سیلاب قرار دارد. این نواحی عمدتاً در اطراف آبراهه اصلی واقع شده‌اند. در برنامه‌ریزی‌های شهری و روستایی و فعالیت‌های عمرانی منطقه، ضرورت دارد تمهیداتی برای پیشگیری و کاهش خطر سیلاب از جمله در نظر گرفتن مناطق نگه‌دارنده و ذخیره سیلاب لحاظ شود.