زمینه و هدف: از آنجاکه مجموعه مطهر حرم رضوی به عنوان یکی از بزرگترین زیارتگاههای شیعیان روزانه پذیرای حجم وسیعی از زوار میباشد، شرایط ویژه قسمتهای مختلف آن بهگونهایست که کوچکترین سانحه طبیعی و یا انسانساز خسارات مادی و معنوی جبران ناپذیری را بهدنبال خواهد داشت. یکی از این فضاها، فضای زیرگذر مجموعه است که لزوم آسیبشناسی آن در مواجه با بحرانهای احتمالی امری ضروریست. هدف مقاله ارائه راهکارهای اجرایی جهت کاهش خسارات و تلفات احتمالی زوار به دنبال وقوع حادثه غیرمترقبه در فضاهای زیرسطحی است.
روش: روش تحقیق حاضر متکی بر روششناسی کیفی است که عمدتا مبتنی بر مشاهده است. همچنین برای جمعآوری اطلاعات از بررسی اسناد و انجام مصاحبه عمیق با مدیران، خدام و زوار بهره گرفته شدهاست. دراین مرحله دادههای حاصل از طریق تکنیک سوات مورد سنجش قرار گرفته است. در این ماتریس ضعفها و قوتهای محیط داخلی زیرگذر در کنار تهدیدها و فرصتهای محیط خارجی آن بررسی و به ارائه راهکارها منجرشده است.
یافته: یافتههای پژوهش حاضر بیانگر لزوم مناسبسازی فضای زیرگذر حرم مانند اصلاح کیفیت تهویه و روشنایی، اصلاح دسترسی ها و رفع المانهای غیر سازهای خطرناک میباشد، که تنها در پرتو سیاستهای مدیریتی از جمله بیمه اشخاص و ابنیه، آموزش هدفدار و مانورهای منظم در کنار عملیات مهندسی و فنی از جمله بهبود ترافیک و ارتقای ایمنی حمل و نقل پیاده و سواره میسر است.
نتیجه گیری: تناسبت کالبد اماکن مقدس با رفتار و عادات زوار و کاربران آن در تمامی شرایط بهویژه شرایط اضطراری ناشی از سانحه در پرتو سیاستهای مدیریتی و فنی- مهندسی است که نقش اساسی در کاهش خسارات و تلفات به دنبال سوانح احتمالی دارد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |