آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
دوره 12، شماره 4 - ( دوره دوازدهم ،شماره چهارم،مستان 1401 )
جلد 12 شماره 4 صفحات 439-423 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mehrjoo M, Zakir Haghighi K, Baghdadi A. The role of spatial changes of employment and activity in creating the lack of appropriate urban cores (case study; Tehran). Disaster Prev. Manag. Know. 2023; 12 (4) : 3
URL: http://dpmk.ir/article-1-538-fa.html
URL: http://dpmk.ir/article-1-538-fa.html
مهرجو محسن، ذاکرحقیقی کیانوش، بغدادی آرش. نقش تغییرات فضایی اشتغال و فعالیت در عدم ایجاد هسته‌های متناسب شهری (مطالعه موردی؛ شهر تهران). دانش پیشگیری و مدیریت بحران. 1401; 12 (4) :423-439
محسن مهرجو1 
، کیانوش ذاکرحقیقی2 ، آرش بغدادی3
، کیانوش ذاکرحقیقی2 ، آرش بغدادی3
1- دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، شهر قدس، ایران
2- دانشیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، همدان، ایران.
3- استادیار گروه شهرسازی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، شهر قدس، ایران.
2- دانشیار دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، همدان، ایران.
3- استادیار گروه شهرسازی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، شهر قدس، ایران.
چکیده: (1015 مشاهده)
زمینه و هدف: ساختار فضایی شهرها به روابط مختلف و متقابل تمامی نیروها و عوامل موجود در شهر بستگی دارد. این عوامل می تواند دربرگیرنده نیروی بازار، فعالیت ها، زیرساخت های شهری و خدمات گوناگون باشد که همواره ارتباطی پیچیده و متقابل دارند. در دنیای امروز یکی از چالش های اساسی در شهرها، ایﺠﺎد یﮏ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﻀﺎیﯽ ﻣﺘﻌﺎدل اﺳﺖ. شکل دهی و ایجاد ساختار فضایی چند هسته ای کارآمد در کلان شهر تهران ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺗﻮزیﻊ ﻣﺘﻌﺎدل ﻓﻀﺎیﯽ ﺟﻤﻌﯿﺖ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ در آن‌ها می‌باشد. ﻫﺪف از ایﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ارزیابی و تحلیل ساختار فضایی کلان شهر تهران از منظر شاخص های جمعیتی و فعالیتی به منظور مشخص نمودن وضعیت ﺗﻌﺎدل یﺎ ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﻀﺎیﯽ و همچنین وضعیت هسته های عملکردی شهری است.
روش: روش ﺗﺤﻘﯿﻖ اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ، ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ-ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و مبتنی بر محاسبات آمارفضایی می‌باشد. اﻃﻼﻋﺎت و داده ﻫﺎی مورد استفاده، از منابع رسمی و کتابخانه ای گردآوری می‌شود و ﺷﺎﻣﻞ اطلاعات مربوط به فعالیت های شهری در حوزه اشتغال می‌باشد. به منظور تحلیل نحوه ﺗﻮزیﻊ ﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎی ﻋﻤﻠﮑﺮدی ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ و ﺟﻤﻌﯿﺖ شهر تهران و الگوهای فضایی فعالیت ها، از روش های ﻣﺮﮐﺰ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ، ﺑﯿﻀﯽ اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﯿﺎر و ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻧﺰدیﮏ ﺗﺮیﻦ ﻫﻤﺴﺎیﻪ و رﮔﺮیﺴﯿﻮن وزﻧﯽ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎیﯽ (GWR) اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ.
یافته ها: یافته های این پژوهش در خصوص توزیع ساختار فضایی شهر تهران بر اساس شاخصه های فعالیت و جمعیت و ارتباط بین این دو گویای این است که هسته های فعالیتی ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﮏ ﻫﺴﺘﻪ ای و در ﺑﻌﻀﯽ ﻣؤﻟﻔﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭼﻨﺪ ﻫﺴﺘﻪ ای اﺳﺖ و اﻟﮕﻮی ﺗﻮزیﻊ ﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎی ﻋﻤﻠﮑﺮدی در سطح شهر وضعیتی ﺧﻮﺷﻪ ای دارد.
نتیجه گیری: بر اساس ﻧﺘﺎیﺞ رﮔﺮﺳﯿﻮن ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎیﯽ، ﺑﯿﻦ ﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎی ﻋﻤﻠﮑﺮدی و ﺗﻮزیﻊ ﺟﻤﻌﯿﺖ ارتباط مؤثری وﺟﻮد دارد و این وضعیت در ایجاد و تشدید ﻣﺸﮑﻼت ﺗﺮاﻓﯿﮑﯽ و ازدﺣﺎم در ﮐﻼنﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﻧﻘﺶ زیﺎدی دارد. در این راستا لازم است نقش عملکردی مناطقی که در آن‌ها ارتباط بین این دو شاخص ضعیف است (22-5-18-15) تقویت گردد تا از بارترافیکی و ازدحام در دیگر مناطق اشباع شده شهر (11-12-6-7-3) کاسته شود و همچنین، ساختار فضایی چندهسته ای شهر تقویت گردد.
روش: روش ﺗﺤﻘﯿﻖ اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ، ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ-ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و مبتنی بر محاسبات آمارفضایی می‌باشد. اﻃﻼﻋﺎت و داده ﻫﺎی مورد استفاده، از منابع رسمی و کتابخانه ای گردآوری می‌شود و ﺷﺎﻣﻞ اطلاعات مربوط به فعالیت های شهری در حوزه اشتغال می‌باشد. به منظور تحلیل نحوه ﺗﻮزیﻊ ﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎی ﻋﻤﻠﮑﺮدی ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎ و ﺟﻤﻌﯿﺖ شهر تهران و الگوهای فضایی فعالیت ها، از روش های ﻣﺮﮐﺰ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ، ﺑﯿﻀﯽ اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﯿﺎر و ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻧﺰدیﮏ ﺗﺮیﻦ ﻫﻤﺴﺎیﻪ و رﮔﺮیﺴﯿﻮن وزﻧﯽ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎیﯽ (GWR) اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ.
یافته ها: یافته های این پژوهش در خصوص توزیع ساختار فضایی شهر تهران بر اساس شاخصه های فعالیت و جمعیت و ارتباط بین این دو گویای این است که هسته های فعالیتی ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﮏ ﻫﺴﺘﻪ ای و در ﺑﻌﻀﯽ ﻣؤﻟﻔﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭼﻨﺪ ﻫﺴﺘﻪ ای اﺳﺖ و اﻟﮕﻮی ﺗﻮزیﻊ ﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎی ﻋﻤﻠﮑﺮدی در سطح شهر وضعیتی ﺧﻮﺷﻪ ای دارد.
نتیجه گیری: بر اساس ﻧﺘﺎیﺞ رﮔﺮﺳﯿﻮن ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎیﯽ، ﺑﯿﻦ ﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎی ﻋﻤﻠﮑﺮدی و ﺗﻮزیﻊ ﺟﻤﻌﯿﺖ ارتباط مؤثری وﺟﻮد دارد و این وضعیت در ایجاد و تشدید ﻣﺸﮑﻼت ﺗﺮاﻓﯿﮑﯽ و ازدﺣﺎم در ﮐﻼنﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﻧﻘﺶ زیﺎدی دارد. در این راستا لازم است نقش عملکردی مناطقی که در آن‌ها ارتباط بین این دو شاخص ضعیف است (22-5-18-15) تقویت گردد تا از بارترافیکی و ازدحام در دیگر مناطق اشباع شده شهر (11-12-6-7-3) کاسته شود و همچنین، ساختار فضایی چندهسته ای شهر تقویت گردد.
شماره‌ی مقاله: 3
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1401/7/2 | پذیرش: 1401/9/8 | انتشار الکترونیک: 1401/12/10
دریافت: 1401/7/2 | پذیرش: 1401/9/8 | انتشار الکترونیک: 1401/12/10
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
